توصیه های اخلاقی بزرگان
محبوبه ابراهیمی
آیت الله سید رضا بهاء الدینی زندگی بسیار سادهای داشتند.50 سال در خانهای زندگی میکردند که کوچکترین امکاناتی نداشت و فوقالعاده ساده بود.اما با همین سادگی هر وقت مهمانی برایشان میآمد تا ملاقاتشان کنند با روی باز پذیرای آنها بودند.
ایشان یک سماور ذغالی کوچک داشتند که وقتی مهمان میامد خودشان کنار سماور مینشستند و برای مهمان ،چایی میریختند .برایشان فرقی نداشت که مهمان چه کسی باشد حتی اگر برای سوال پرسیدن هم خدمتشان میرسیدند چای را میریختند و با روی باز پاسخگوی سوالات بودند.
***
آیت الله مشکینی ،از مال دنیوی ذخیرهای نداشتند و تا آخر عمرشان حتی یک تکه زمین هم برای خودشان نداشتند. با این وجود شاگردان و اطرافیانشان نقل میکنند که هربار برای ملاقات با ایشان میرفتیم، یک قبای تمیز ولی کهنه به تن داشتند،با اینکه در کمال زهد زندگی میکردند و حتی خانهای که در آن فوت کردند برای خودشان نبود،اما همواره پاکیزه و تمیز بودند.
***
آیت الله بروجردی اهتمام ویژهای به دین داشتند.در آخرین روزهای عمرشان وقتی خبردادند پرفسور موریس متخصص قلب،از پاریس برای معالجه ایشان به قم آمدند،وی را به حضور نپذیرفتند! از همراهان خواستند اتاق را مرتب کنند و شانهای به ایشان بدهند تا محاسن خود را مرتب کند و وقتی به ایشان عرض کردند حال شما خوب نیست و مرتب نبودنتان اشکالی ندارد.گفتند:من امروز پیشوای مسلمین هستم و نباید مقابل یک بیگانه به این حال باشم.
***
در احوالات عرفانی و عبادی آیت الله سید علی قاضی به کثرت سجده ایشان تاکید شده. به گونهای که شاگردان شان نقل میکنند گاهی خدمتشان میرسیدیم و ایشان آن قدر در سجده بودند که ناامید میشدیم و برمیگشتیم. نقل است که ایشان سجدههای طولانی داشتند و معمولاً قبل از خواب مسبحات را تلاوت میفرمود و برای روشنایی قلب ،هفتاد مرتبه استغفار بعد از نماز ظهر و عصر را تجویز میفرمود.
***
آیتالله سید احمد کربلایی، از جمله عرفایی بود که به کثیر البکاء بودن در نوافل معروف و مشهوربود. آیتالله قاضی میفرمود: شبی از شبها را در مسجد سهله میگذراندم ،نیمه شب یکی آمد و در مقام ابراهیم (ع) مشغول نماز شد و بعد از نماز صبح به سجده رفت و تا نزدیکی طلوع خورشید از سجده بلند نشد. وقتی نزدیک رفتم دیدم آقای سید احمد بکاء است و از شدت گریه ، خاک سجدهگاه را گل کرده است.
پنج دقیقه به خودت فکر کن
آیت الله علی پهلوانی تهرانی میفرمودند: اگر میتوانید در شبانهروز، چند ساعتی یا لااقل پنج دقیقه را هم به خود فکر کنید، تا بر شما روشن شود چه کاره هستید، برای چه هستید و کجا میروید تا عمرتان به غفلت نگذرد. محاسبه و مراقبه را در تمام اعمال و گفتار و کردارتان باید داشته باشید، نه سالی یک مرتبه، نه ماهی یک مرتبه، بلکه شبانهروزی یکمرتبه؛ اگر نگوییم ساعتی یک مرتبه محاسبه و هر آنی مراقبه لازم است.
هر روز یک روایت
آیت الله بهجت ره توصیه میفرمودند: هر روز یک روایت از کتاب (جهاد نفس) وسائل الشیعه را مطالعه کنید. در واضحاتش بیشتر فکر کنید . بعد این را در خودتان میبینید که سر یک سال، عوض شدهاید.
نوافل را فراموش نکنید
آیت الله سید علی قاضی طباطبائی به شاگردان و اطرافیان خود میفرمودند: شما را سفارش میکنم به اینکه نمازهایتان را در بهترین اوقات آنها به جا بیاوریدو آن نمازها با نوافل،51 رکعت است؛پس اگر نتوانستید،44 رکعت بخوانید و اگر مشغلههای دنیوی نگذاشت آنها را به جا آورید، حداقل نماز توابین را بخوانید.(نماز اهل انابه و توبه هشت رکعت هنگام زوال).
حرف بیهوده یا غذای حرام
آیت الله کوهستانی، شاگردان را از حرف لغو منع کرده و میفرمودند: حرفهای بیهوده و لغو تاثیر زیاد در روح دارد و روح را میمیراند. من حرفهای بیهوده را کمتر از غذای حرام نمیدانم.