موفقیت
مهارتهای زندگی مشترک
قسمت دوم: مهارت مرد بودن
منصوره عطاری مقدم
فراگیری مهارت های زندگی مشترک دو طرفه است. در شماره قبل به مهارت های مخصوص زنان در تعامل با همسرشان اشاره کردیم. مردان نیز متقابلاً باید مهارت های ارتباط مؤثر با همسرشان را فراگیرند چه در آستانه ازدواج هستند و چه قبلاً ازدواج کرده اند. در این شماره مردان را گام به گام با مهارت هایی که بر شیرینی و لطافت زندگی مشترک می افزاید آشنا می کنیم.
مهارتهای مرد بودن
همه انسان ها ازدواج را یکی از مهم ترین اتفاقات بزرگ زندگی خود می دانند که آن را با هدف تأمین نیاز های روحی و جسمی انجام می دهند.
بزرگترین هدف ازدواج، کسب و حفظ آرامش در زندگی ست. خداوند به این هدف بزرگ در قرآن کریم اشاره فرموده است : و از نشانه های خدا این است که همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا با آنها آرامش یابید.
هر یک از زن و مرد با فراگیری مهارت های زندگی، به جایی می رسند که با وجود مشکلات و موانع متعدد، نه تنها احساس خوشبخت بودن خواهند کرد؛ بلکه خود را خوشبخت ترین و موفق ترین فرد در زندگی زناشویی خواهند یافت.
متأسفانه معمول است در کسب هنر و دانش زندگی زنان پیش قدم می شوند و غالباً مردان به این آموزش ها تن نمی دهند یا خیلی سطحی و گذرا از آن عبور می کنند. در صورتی که زن و مرد دو بال یک پروازند و چنانچه هر کدام از این بال ها از تحرک و پویایی برخوردار نباشد، حرکت به سوی اوج کمال انسانی و خوشبختی مقدور نخواهد بود.
زن و مرد تکمیل کننده هم و شریک یکدیگرند. همچنان که در این مشارکت هر دو صاحب سود هستند، صاحب سرمایه نیز می باشند. سرمایه زندگی مشترک عبارت است از عشق و محبت، مهر و عاطفه، ایثار، همدلی و خدمت به یکدیگر و.....
مهارت زندگی مشترک یعنی زن و مرد نوع سرمایه و روش سرمایه گذاری در کانون خانواده را بشناشند تا به بالاترین سود که کسب آرامش دایمی است دست یابند.
اگر مرد فنون ارتباط مؤثر با همسر خود را بداند و به آن ها عمل نماید، زن به اقتضای طبیعت و فطرت خود، او را تا حد پرستش خواهد پذیرفت و چشم بر عیوب شوهرش خواهد بست .
مهارت اول: شناخت خصوصیات زن
مردان و زنان ویژگی های مختص خودشان را دارند، تفاوت های زن و مرد لازمه زندگی است و خداوند متعال این تفاوت را با حکمت خود در وجود آنان قرار داده است.
مرد باید به این تفاوت ها آگاه باشد و بداند زن از نظر روحی، جسمی و نوع نیازها با او متفاوت است. بنابراین بعد از ازدواج باید رفتار و شیوه زندگیش را با توجه به خلقیات و روحیات زنانه ی همسرش تنظیم نماید.
زندگی با یک زن به عنوان دوست و شفیق و شریک زندگی، تجربه تازه ای است که مرد نمی تواند به شیوه رفتار با رفیقان قبل از ازدواج خود در این زندگی جدید موفق باشد.
مرد نباید همسر خود را مانند مردان فرض کند و از او همان انتظاری داشته باشد که از رفقای هم جنسش دارد. او باید ظرافت های زنانه را در تعامل با همسرش در نظر بگیرد و خود را آماده مسئولیت های جدید نماید. مرد باید عادات دوران مجردی خود را ترک کند و این جمله را در مقابل همسرش بر زبان نیاورد : من در خانه پدرم همین گونه بوده ام.
از جمله تفاوت های مرد با زن عبارتند از :
- زنان در هنگام ناراحتی با حرف زدن آرامش پیدا می کنند و تخلیه روانی می شوند. مردان برعکس در مواقع ناراحتی آرامش خود را در تنهایی و سکوت به دست می آورد.
- زنان از شوهر خود ابرز عشق و محبت می خواهند و مردان از زنان خود، تحسین و حفظ اقتدار را می طلبند.
- ابراز احساسات در زنان بیشتر است . مردان معمولاً احساسات خود را اعم از منفی یا مثبت ، کمتر در چهره و کلام خود نشان می دهند.
- زنان جزئی نگرند و مردان کلی نگر. به طور مثال مرد وقتی جزئی نگر بودن همسرش را بداند سعی می کند او هم در ارتباط با همسرش ریز باشد و به مسائل جزئی توجه کند. توجه به نوع آرایش، لباس جدید، سالگرد ازدواج، تغییر دکوراسیون منزل باعث رضایت و خرسندی زن می شود.
مهارت دوم :ابراز محبت
زن تشنه محبت است. زن می خواهد محبوب قلب همسرش باشد. مرد با دانستن این ویژگی برای برافروختن بیش از پیش شعله عشق در وجود همسرش باید با تدابیر خاص و روش های مختلف محبت و علاقه خود را به او نشان دهد؛ گاهی با کلام، گاهی با نگاه، گاهی با نوازش، گاهی با هدیه .... به او بفهماند که دوستش دارد.
این طبیعت زن است که محبت شوهر در او چنان انرژی و نشاطی ایجاد می کند که تمام رفتار هایش را تحت تأثیر قرار می دهد. محبت همچون نهالی است که مرد در خانه خود می نشاند و زن در سایه این نهال به آرامش و نشاطی دست می یابد که حاضر است هر کاری برای زیباتر کردن گلستان خانه اش انجام دهد.
شوهرداری، تربیت فرزندان، خود آرایی، خوشرویی، نشاط و تحمل مشکلات و.... همه ثمره و میوه این نهال پر برکت هستند. هر چه قدر مرد بیشتر به این نهال برسد و به آن توجه نشان دهد، زن انگیزه و انرژی بیشتری برای خدمت به همسر و فرزندانش پیدا می کند. به این ترتیب مرد ناخواسته مخارج دوا و درمان و مراجعه به روان شناس و روان پزشک را در خانه اش کم می کند؛ زیرا محبت دارویی است بی نظیر و اکسیری است معجزه گر.
مهارت سوم :هدیه دادن
بی بهانه یا با بهانه به زن خود هدیه بدهید. تاریخ و مناسبت های مهم زندگی تان را به خاطر بسپارید و در آن زمان به همسرتان هدیه ای در حد توان خود تقدیم کنید و هم گاهی بدون دلیل و غافلگیرانه برایش هدیه بخرید. هر گاه از شما بپرسد این هدیه به چه مناسبت است، با مهارت ابراز محبتی که آموخته اید به او عاشقانه بگویید: به مناسبت این که دوستت دارم و به تو عشق می ورزم.
در تهیه هدیه جنبه مادی آن را در نظر نگیرید بلکه اصل هدیه دادن مورد توجه باشد.
یکی از هدایایی که عزت نفس و امنیت روانی زن را بالا می برد، مبلغی است که مرد، ماهیانه در اختیار همسرش قرار می دهد. مرد این مبلغ را برای مخارج شخصی یا مصارف دل بخواهی زن به او می بخشد و از نحوه خرج کردن آن، همسرش را بازخواست نمی کند.
مهارت چهارم: کنترل خشم
امام علی(ع) می فرمایند خوشا به حال آن کس که پرداختن به عیب خودش او را از پرداختن به عیوب دیگران باز می دارد.
معمولاً خشم و ناراحتی ما انسانها از یکدیگر به خاطر چیزهایست که در دیگران نمی پسندیم.
مرد شایسته، باید تمرین کند از عیوب و کوتاهی ها و اشتباه های خانواده خصوصاً همسرش، کمتر ایراد بگیرد. به هر موضوع کوچک و بزرگی در خانه حساسیت نشان ندهد. سر کوچک ترین اتفاق در خانه سر و صدا راه نیندازد و برای اظهار نظر در هر موضوعی خود را محق نداند.
خیلی از مسائل با سکوت و گذشت زمانی اندک، خود به خود حل می شود بنابراین احتیاجی نیست خود را درگیر آن مسئله کنید و با ایجاد تنش و ناآرامی و خشم و پرخاش بخواهید آن را حل کنید.
زن اگر شاهد عصبانیت و خشم پی در پی شوهرش در محیط خانه باشد، تأثیر پذیری اش نسبت به حساسیت های مرد کم می شود. چه بسا ناراحتی و عصبانیت همسرش را ببیند؛ ولی با بی اعتنایی و بی توجهی از کنار آن بگذرد.
گاهی مرد شروع کننده مشاجره و دعوای خانوادگی نیست، در این حال نیز پسندیده است با به دست گرفتن قوه خشم و غضب و مدیریت عقل و شرع از دردسر های جبران ناپذیر بعدی، جلوگیری نماید.
مهارت پنجم
اهمیت به آراستگی و نظافت در خانه
همچنان که مردان دوست دارند زنان شان آراسته و نظیف باشند، زنان هم انتظار دارند مردان در خانه به نظافت خود اهمیت دهند. در حدیثی از امام رضا(ع) آمده است علت بی عفتی زنان بنی اسرائیل در برحه ای از تاریخ عدم آراستگی شوهرانشان بوده است.
ظاهر ژولیده و لباس نامناسب مرد در خانه، بوی بد دهان و بدن، زن را از همسرش دور می کند. آراستگی مرد در خانه، استعمال عطر و استحمام به موقع، باعث جلب محبت زن و عاملی برای حفظ عفت و پاکدامنی اوست.
مهارت ششم
کمک در امور خانه
کمک کردن مرد در کارهای منزل، نشان دهنده عشق و محبت او به زن و باعث استحکام رابطه عاطفی زوجین است. پیامبراکرم(ص) در حدیثی ثواب های بی نظیری برای مردی که در خانه به زنش کمک می نماید، برمی شمارند. از جمله می فرمایند: خدمت کردن به همسر کفاره گناهان کبیره است و غضب پروردگار را فرو می نشاند.
زن به سبب لطافت ها و ظرافت های وجودی اش، زود خسته می شود و تحمل کارهای طولانی و پرمشقت را ندارد. بررسی های روانشناسی نشان داده است که اگر زن هیچ کاری در منزل انجام ندهد و فقط منتظر همسر خود باشد، به شدت انرژی از دست می دهد.
امام علی(ع) می فرمایند: المرأةُ ریحانهَ ، لَیسَت بِقَهرَمانَه. زن گل است، کارگزار خانه نیست.
مرد شایسته این ویژگی زن را در نظر دارد و سعی می کند نوع برخورد او با همسرش، برخورد باغبان با گل باشد. این گل اگر به درستی محافظت و نگه داری شود، مایه زینت مرد خواهد بود. بنابراین مرد از هر فرصتی استفاده خواهد کرد تا با کمک و حمایت همسرش در منزل، به لطافت های روحی او ضربه وارد نشود.
نکته آخر:
بدون شک مهارت های زندگی مشترک خیلی بیشتر از آن چیزی است که در این دو شماره بیان شد.
ما فقط مشتی نمونه خروار را ذکرکردیم. زوجین همت کنند و دنبال یادگیری هرچه بیشتر آنها از منابع معتبر باشند.